Parafia św. Stanisława Biskupa w Łańcucie

---

Historia

Historia Łańcuta sięga czasów, kiedy w 1349 roku miasto zostało lokowane przez króla Kazimierza Wielkiego. Osadnicy niemieccy przybyli na te tereny, a pierwsza nazwa lokalizacji brzmiała: Landeshut, Lanczuth czy Lanschuth. Z tego samego okresu pochodzi również pierwsza wzmianka o istniejącej parafii. Pierwszy drewniany kościół pod wezwaniem św. Barbary został ofiarowany przez Ottona z Pilczy.

W roku 1378 papież Grzegorz XI w bulli przypomniał o pierwszym konwencie dominikanów, co świadczy o znaczeniu tego regionu w kontekście rozwoju duchowego. Z czasem, w 1488 roku, powstał kościół murowany. Z kolei w latach 1549–1621 jego przeznaczenie uległo zmianie, a świątynia stała się zborem protestanckim.

W 1628 roku, kościół przeszedł renowację dzięki Stanisławowi Herakliuszowi Lubomirskiemu, a w 1630 roku został poświęcony przez biskupa Adama Nowodworskiego. Niestety, w 1657 roku podczas najazdu Jerzego II Rakoczego kościół został spalony. W 1699 roku doszło do kolejnej odbudowy, przeprowadzonej przez Franciszka Lubomirskiego, a biskup ormiański Deodata Nersesowicz poświęcił go pod wezwaniem św. Stanisława i św. Barbary.

Rok 1740 przyniósł kolejną przebudowę budowli, a w 1744 roku została ona konsekrowana przez biskupa Wacława Hieronima Sierakowskiego. Niestety, w 1820 roku miasto dotknął pożar, który zniszczył kościół parafialny oraz klasztor dominikanów. W okresie 1820–1890 parafię prowadziły zakony jezuickie, a w 1890 roku stała się ona ponownie administracją księży diecezjalnych.

W latach 1896–1900 kościół przeszedł kolejną przebudowę, jaką zaplanowali architekci Teodor Ralowski i Dionizy Krzyczkowski. W 1900 roku kościół został konsekrowany, a jego wezwanie brzmiało św. Stanisław Biskup. Przez cały okres od 1630 do 1910 roku parafia przynależała do dekanatu leżajskiego.

Warto również wspomnieć, że kościół stanowi sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej, którego wizerunek został ukoronowany 20 września 1992 roku przez biskupa Ignacego Tokarczuka. Cudowny Obraz Matki Bożej Szkaplerznej czczony jest w tej świątyni od 1670 roku.

Obecnie wspólnota parafialna liczy 7 450 wiernych. Należy także zaznaczyć, że lista proboszczów par i obecnie nie jest pełna. Oto kilku z nich:

• ks. Jan Stojek (administrator),
• ks. Symeon Tychowski (administrator),
• ks. Emil Zauderer (1890–1915),
• ks. Walenty Mazanek (1916–1935),
• ks. Antoni Dożyński (1935–1949),
• ks. prał. Stanisław Decowski (administrator) (1949–1976),
• ks. prał. Michał Kochman (1976–1984),
• ks. prał. Władysław Kenar (1984–2010),
• ks. prał. Tadeusz Kocur (2010–2020),
• ks. Grzegorz Garbacz (2020–nadal).

Kościół filialny

Mieszkańcy dzielnicy Kąty od wielu lat wyrażali potrzebę zbudowania kościoła filialnego, ze względu na znaczną odległość od parafii. W odpowiedzi na te oczekiwania, w 2001 roku zapadła decyzja o rozpoczęciu budowy nowego obiektu sakralnego. Prace rozpoczęły się po poświęceniu placu przez ks. prał. Władysława Kenara w 2003 roku. 31 października 2004 roku nowo powstały kościół pw. św. Józefa Sebastiana Pelczara został uroczyście poświęcony przez abp Józefa Michalika.

Zgromadzenia zakonne

W parafii św. Stanisława Biskupa w Łańcucie działalność zgromadzeń zakonnych ma długą i znaczącą historię, która przyczyniła się do wsparcia lokalnej społeczności.

• Siostry Boromeuszki Mikołowskie zajmują się katechizacją, a także pracą w kancelarii parafialnej, co trwa od 1878 roku,
• Siostry Serafitki poświęcają swój czas na katechizację i opiekują się kaplicą szpitalną.

Terytorium parafii

Obszar, w którym funkcjonuje parafia, obejmuje dużą liczbę ulic, co podkreśla jej znaczenie w lokalnej społeczności. Terytorium tej parafii jest rozległe i zróżnicowane. Zawiera następujące ulice:

• Armii Krajowej (domy od strony miasta),
• Armii Wojska Polskiego,
• Asnyka,
• Bohaterów,
• Broniewskiego,
• Cetnarskiego,
• Chopina,
• Chrobrego,
• Dolniańska,
• Dominikańska,
• Farna,
• Fredry,
• Gałczyńskiego,
• Graniczna,
• Grottgera,
• Grunwaldzka,
• Harcerska,
• Hrabska,
• Jagiellońska,
• Kasprowicza,
• Kazimierza Wielkiego,
• Kąty,
• Kilińskiego (lewa strona),
• Kolejowa,
• Kołłątaja,
• Komisji Edukacji Narodowej,
• Konopnickiej,
• Kościuszki,
• Kralczyńskiego,
• Krasińskiego,
• Kraszewskiego,
• Królowej Elżbiety,
• Krótka,
• Kruczkowskiego,
• Kwiatowa,
• Lipowa,
• 29 Listopada (numery parzyste: 2-18),
• Łowiecka,
• Łysa Góra,
• 3 Maja,
• Matejki (numery 1-14),
• Mickiewicza,
• Modrzewiowa,
• Moniuszki,
• Narutowicza,
• Obrońców Pokoju,
• Ogrodowa,
• Orkana,
• Ottona z Pilczy,
• Paderewskiego,
• Partyzantów,
• Piekarska,
• Piłsudskiego (numery parzyste: 2-64 i numery nieparzyste: 1–31),
• Pod Bażantarnią,
• Podwale,
• Podwisłocze,
• Podzamcze,
• Pola Wincentego,
• Polna,
• Powstania Styczniowego,
• Prusa,
• Przybosia,
• Reja,
• Rejtana,
• Rodziewiczówny,
• Rynek,
• Rzeźnicza,
• Sikorskiego,
• Sienkiewicza,
• M. C. Skłodowskiej,
• Słowackiego,
• Sobieskiego,
• Sokoła,
• Solskiego,
• Sowińskiego,
• Staszica,
• Szenwalda,
• Tkacka,
• Wałowa,
• Wąska,
• Wyspiańskiego,
• Kard. Wyszyńskiego,
• Zajazdowa,
• Zamknięta,
• Zamkowa,
• Zielona,
• Zubrzyckiego,
• Żardeckiego,
• Żeromskiego,
• Osiedle gen. Maczka (bloki 14–20),
• Osiedle 3 Maja,
• Osiedle Sikorskiego,
• Osiedle Trześnik.

---

Oceń: Parafia św. Stanisława Biskupa w Łańcucie

---