Adam Józef Potocki

---

Życiorys

Adam Józef Potocki był synem Artura i Zofii Potockiej z Branickich. 26 października 1847 roku w Dreźnie wziął ślub z Katarzyną Branicką. Para ta doczekała się pięciorga dzieci: Róży Raczyńskiej, Artura, Andrzeja Kazimierza, Anny Branickiej oraz Zofii Zamoyskiej.

Adam rozpoczął swoje studia w Edynburgu. W 1848 roku przeniósł się do Paryża, gdzie objął dowództwo Gwardii Narodowej oraz aktywnie uczestniczył w rewolucji czerwcowej. Posiadał szereg majątków ziemskich, w tym: Krzeszowice, Tenczynek, Mędrzechów, Góra Ropczycka, Strzechowskie, Pacanów, Spytków i Staszów. Dodatkowo był właścicielem folwarków w Bużance oraz Daszkówce.

Jego posiadłości obejmowały także Kresy, w tym miejscowości takie jak Kobryń, Żabianka, Jabłonówka, Zalesie oraz Olchowiec. Ponadto, inwestował w przemysł, będąc współwłaścicielem huty cynku „Kunegunda” znajdującej się w Zawodziu, oraz zakładów przemysłowych i mając udziały w konsorcjum budującym linie kolejowe.

W kwietniu 1848 roku brał udział w wydarzeniach krakowskich. Został wybrany do delegacji, której celem było przekonanie wicekomisarza okręgu krakowskiego, Wilhelma barona Kriega von Hochfelden, do wycofania zarządzenia zakazującego wjazdu do cyrkułu krakowskiego dla politycznych emigrantów. Po ustąpieniu Piotra Stanisława Moszyńskiego, Potocki został mianowany naczelnikiem Gwardii Narodowej.

W listopadzie 1848 roku, jako poseł do Sejmu Ustawodawczego, złożył mandat. W 1851 roku został uwięziony przez władze austriackie w Lwowie oraz Spielbergu z powodu swojego zaangażowania w spiski patriotyczne. Po wydostaniu się z aresztu, skupił wokół siebie zespół konserwatywnych polityków, odgrywając główną rolę w życiu konstytucyjnym Galicji jako lider tego środowiska oraz propagator pracy organicznej z programem, który zakładał współpracę z Austrią.

Pełnił urząd prezesa rady powiatowej Chrzanowa, a także został honorowym obywatelem Krakowa. W latach 1851–1852 był prezesem Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego Krakowskiego. Angażował się w życie społeczne i polityczne, będąc członkiem wielu organizacji, takich jak:

• Towarzystwo Dobroczynności Wolnego Miasta Krakowa i jego Okręgu,
• Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych,
• Towarzystwo Przyjaciół Oświaty,
• Zarząd Banku Zbożowego,
• Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń w Krakowie (pierwszy prezes zarządu 1860-1872),
• Towarzystwo Naukowe i Towarzystwo Pedagogiczne.

Był także publicystą oraz współzałożycielem pisma „Czas”. Prowadził negocjacje z Hotelem Lambert mające na celu przeniesienie polskiej polityki z Paryża do Krakowa. Około 1850 roku został prezesem krakowskiego Towarzystwa Rolniczego (Gospodarskiego), a później posłem do Sejmu Krajowego oraz członkiem Rady Państwa. Był zwolennikiem zniesienia pańszczyzny. Zmarł w wyniku paraliżu.

---

Oceń: Adam Józef Potocki

---