Alfred Wysocki, urodzony 26 sierpnia 1873 roku w Łańcucie, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiego prawa i dyplomacji. Jego życie zakończyło się 3 września 1959 roku w Krakowie, jednak jego wkład w życie społeczne i polityczne II Rzeczypospolitej pozostaje nieoceniony.
Wysocki, jako polski prawnik i dyplomata, zyskał uznanie dzięki swoim działaniom na rzecz kraju, a jego kadencja jako senator w V kadencji była momentem, który znacząco wpłynął na rozwój polskiego życia politycznego w okresie międzywojennym.
Życiorys
Alfred Wysocki przyszedł na świat w rodzinie, której historię reprezentował jego ojciec, Alfred Wysocki h. Odrowąż (1848–1904), inżynier oraz właściciel majątku w Polnej koło Grybowa w Małopolsce, a także matka, Rozalia z Miłkowskich h. Prus (1847–1903). Swoje wykształcenie zakończył uzyskaniem matury w Nowym Sączu.
W 1898 roku, po odbyciu studiów na Wydziale Prawniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz dwóch semestrów prawa międzynarodowego w Berlinie, zdobył stopień doktora. Na przełomie stuleci przacował jako dziennikarz w Gazecie Lwowskiej oraz był częścią lwowskiej bohemy młodopolskiej.
Początki kariery zawodowej związane były z pracą w Namiestnictwie we Lwowie. W 1900 roku wstąpił do służby dyplomatycznej Austro-Węgier. W 1910 roku objął stanowisko referenta prasy polskiej w Prezydium Rady Ministrów w Wiedniu, zastępując Adama Bieńkowskiego. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, od 1919 roku pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.
W latach 1919–1920 pełnił funkcję radcy poselstwa i chargé d’affaires w Pradze, a następnie w Berlinie. Od 1922 do 1923 był generalnym inspektorem urzędów konsularnych w Paryżu, a między 1923 a 1924 roku pracował w centrali MSZ. W okresie 1924–1928 był posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym w Sztokholmie. W 1924 roku odebrał (w imieniu chorego Władysława Reymonta) Nagrodę Nobla, którą później przekazał autorowi „Chłopów”.
W latach 1928–1930 pełnił rolę wiceministra spraw zagranicznych RP (podsekretarz stanu). Następnie, w latach 1931–1933, był posłem nadzwyczajnym i ministrem pełnomocnym w Berlinie, a w latach 1933–1938 ambasadorem w Rzymie (przy Kwirynale). Z dniem 15 maja 1938 roku przeszedł na emeryturę. W latach 1938–1939 był senatorem Rzeczypospolitej Polskiej z nominacji Prezydenta RP.
W trakcie niemieckiej okupacji przebywał w Warszawie, a po 1945 roku osiedlił się w Krakowie. W tym okresie współpracował z Tygodnikiem Powszechnym, Życiem Literackim oraz Twórczością. Zostawił po sobie pamiętniki, z których część została opublikowana:
- Alfred Wysocki: Sprzed pół wieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1958,
- Alfred Wysocki: Tajemnice dyplomatycznego sejfu, Warszawa: Wyd. Książka i Wiedza, 1974,
- Alfred Wysocki: Na placówce dyplomatycznej w Sztokholmie, Toruń: Wyd. Adam Marszałek, 2004, ISBN 83-7322-989-2.
Zmarł w Krakowie i został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera XIIIA-płd-po prawej Rudnickich). Był mężem Marii z Lange’ów (1877–1958).
Ordery i odznaczenia
Alfred Wysocki, jako postać o znaczącym dorobku, został uhonorowany licznymi odznaczeniami i medalami, które świadczą o jego wkładzie w życie społeczne oraz wojskowe.
- wielka wstęga Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938),
- krzyż komandorski z gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936),
- krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski (7 listopada 1925),
- złoty krzyż zasługi (20 czerwca 1928),
- medal dziesięciolecia odzyskanej niepodległości,
- krzyż wielki Orderu Chrystusa (Portugalia, 1931),
- wielka wstęga Orderu Korony Rumunii (Rumunia),
- wielka wstęga Orderu św. Sawy (Jugosławia),
- wielka wstęga Orderu Zasługi Cywilnej (Bułgaria),
- wielka wstęga Orderu Zasługi Cywilnej (Hiszpania),
- wielka wstęga Orderu Zasługi (Węgry),
- wielka wstęga Orderu Korony (Belgia),
- wielka wstęga Orderu Zasługi (Chile),
- wielka wstęga Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja),
- wielka wstęga Orderu Lwa Białego (Czechosłowacja),
- wielka wstęga Orderu św. Olafa (Norwegia),
- wielka wstęga Orderu Korony Włoch (Włochy),
- wielka wstęga Orderu śś. Maurycego i Łazarza (Włochy),
- wielki oficer Orderu Legii Honorowej (Francja),
- odznaka honorowa Czerwonego Krzyża (Austria).
Te liczne odznaczenia podkreślają nie tylko jego zasługi, lecz także międzynarodowe uznanie, jakie zyskał podczas swojej kariery.
Przypisy
- Alfred Wysocki – ambasador Polski we Włoszech. nac.gov.pl. [dostęp 24.09.2015 r.]
- Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 12.01.2021 r.]
- CIDADÃOS ESTRANGEIROS AGRACIADOS COM ORDENS PORTUGUESAS. presidencia.pt. [dostęp 02.05.2011 r.]
- Gen. Wieniawa-Długoszowski ambasadorem R. P. przy Kwirynale. „Gazeta Lwowska”, Nr 101 z 06.05.1938 r.
- Alfred Wysocki. „Wschód”. Nr 84, 20.05.1938 r.
- M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za wybitne zasługi w służbie państwowej”.
- M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za wybitne zasługi w służbie państwowej”.
- Odznaczenia. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 11, 1936 r.
- M.P. z 1928 r. nr 145, poz. 262 „za wybitne zasługi na polu ekspansji gospodarczej Polski zagranicą”.
- M.P. z 1925 r. nr 262, poz. 1082 „za zasługi, położone na polu dyplomatycznem” - jako dr. Alfred Odrowąż-Wysocki.
- Nowy referent prasy polskiej. „Nowości Illustrowane”. Nr 11, 12.03.1910 r.
- Alfred Wysocki, przyszły dyplomata, pracował wówczas w „Gazecie Lwowskiej”... Palestra 11-12/2006.
- po śmierci ambasadora Stefana Przezdzieckiego 26.09.1932 r.
- a b c d e f g h i j k l m n o Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Wyd. II popr. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938, s. 824–825.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Józef Frączek | Adam Daraż | Marceli Madeyski | Kazimierz Gołojuch | Jerzy Bąkowski (polityk) | Tadeusz Koncki | Jan Górecki (1910–2003) | Halina Murias | Franciszek Kotlarczuk | Adam Józef Potocki | Lesław BodeńskiOceń: Alfred Wysocki