Walenty Szpunar

---

Życiorys

Walenty Szpunar, urodził się w rodzinie rolniczej z wieloma tradycjami, syn Stanisława i Marianny z Olechów. Po zakończeniu szkoły podstawowej kontynuował edukację w Cesarsko-Królewskim Gimnazjum Realnym w Łańcucie, które w roku 1921/1922 zostało przekształcone w Państwowe Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza. 23 maja 1923 roku złożył egzamin dojrzałości, co otworzyło mu drzwi do wyższej edukacji. Następnym krokiem była nauka na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu im. Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie angażował się w działalność naukową, oferując korepetycje oraz będąc aktywnym członkiem Koła Matematyczno-Fizycznego, a w latach 1927-1929 pełnił także funkcję prezesa tegoż koła.

Od września 1927 roku pracował jako asystent-demonstrator w Zakładzie Anatomii Uniwersytetu Lwowskiego. Już w kwietniu 1928 roku postanowił przenieść się na Politechnikę Lwowską, gdzie objął stanowisko młodszego asystenta w Katedrze Astronomii i Geodezji Wyższej, jednocześnie pracując w Obserwatorium Astronomiczno-Metalurgicznym, które posiadało stację sejsmiczną. Jego zainteresowania nie ograniczały się tylko do pracy naukowej; był również aktywnym członkiem Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Astronomii, gdzie od 1929 roku pełnił funkcję skarbnika.

W dniu 12 grudnia 1932 roku złożył egzamin z fizyki i matematyki dla nauczycieli, co potwierdzało jego wszechstronność i umiejętności w tych dziedzinach. W 1933 roku został starszym asystentem, a w 1935 roku postanowił rozszerzyć swoje horyzonty i rozpoczął studia na Wydziale Budownictwa Lądowego i Wodnego, na Oddziale Mierniczym. Po konflikcie zbrojnym podczas wkroczenia Armii Czerwonej, Szpunar pozostał na uczelni. W 1941 roku uzyskał dyplom inżyniera geodety, kontynuując pracę akademicką do 1944 roku. Po wojnie wrócił do swojej rodzinnej wsi, a w roku szkolnym 1944/1945 podjął nauczanie fizyki w łańcuckim gimnazjum.

W marcu 1945 roku objął stanowisko dyrektora Gimnazjum Mechanicznego, które sprawował do końca października tego samego roku. Poza tym, w okresie od sierpnia do listopada również pracował jako starszy asystent w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Po przeprowadzce do Warszawy w listopadzie 1945 roku, podjął pracę w Katedrze Astronomii Praktycznej na Politechnice Warszawskiej, gdzie z biegiem lat awansował, zajmując coraz wyższe stanowiska, na przykład adiunkta i wykładowcy.

W latach 1945-1951 równolegle z pracą na uczelni, był także związany z Geodezyjnym Instytutem Naukowo-Badawczym, który później zmienił nazwę na Instytut Geodezji i Kartografii. W październiku 1953 roku objął stanowisko adiunkta awansowanego w Katedrze Geodezji. W marcu 1954 roku był już zastępcą profesora oraz kierownikiem Zakładu Grawimetrii i Teorii Figury Ziemi. Po obronie pracy habilitacyjnej w styczniu 1956 roku stał się docentem na Politechnice Warszawskiej, a w latach 1959-1971 prowadził kierownictwo Katedry Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej, jak również Pracowni Satelitarnej w Wojskowej Akademii Technicznej.

W maju 1966 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. W październiku 1970 roku dołączył do Instytutu Geodezji Wyższej i Astronomii Geodezyjnej Politechniki Warszawskiej, gdzie pozostał czynnym profesorem aż do swojej śmierci. Był długoletnim członkiem Polskiego Towarzystwa Geologicznego, co świadczy o jego zaangażowaniu w środowisko naukowe. Ostatecznie zmarł w Warszawie, a jego ostatnim miejscem spoczynku stał się cmentarz Komunalny Północny (kwatera W-IX-10-IV-3).

Publikacje

Wśród prac autorstwa Walentego Szpunara można wyróżnić kilka istotnych publikacji, które znacząco przyczyniły się do rozwoju dziedziny geodezji. Do najważniejszych z nich należą:

• podstawy geodezji wyższej,
• geodezja wyższa i astronomia geodezyjna.

Ordery i odznaczenia

Wśród wyróżnień, jakie zdobył Walenty Szpunar, znajduje się kilka znaczących odznaczeń, które świadczą o jego oddaniu dla kraju oraz aktywnym uczestnictwie w służbie wojskowej.

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1973),
• Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1970),
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955),
• Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1968),
• Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (1938).

---

Oceń: Walenty Szpunar

---